Jak bezpiecznie i zgodnie z przepisami zmienić pas ruchu?
Typ: Zadanie egzaminacyjne - zmiana pasa ruchu
Zasady pierwszeństwa: 1)Przepisy ruchu drogowego
Słowa kluczowe: zmiana pasa ruchu
Galeria zdjęć
Jeżeli konieczność zmiany pasa ruchu wynika z konieczności przygotowania do np. zawracania, należy pamiętać, by zmianę pasa rozpocząć odpowiednio wcześnie!
Próba zmiany pasa tuż przed skrzyżowaniem często będzie niemożliwa, choćby z powodu dużego natężenia ruchu oraz występowania linii pojedynczych ciągłych P-2 w bezpośredniej bliskości skrzyżowania.
Kluczowa przy zmianie pasa jest obserwacja sytuacji w lusterkach.
Umiejętność prawidłowej oceny odległości pojazdy poruszającego się z tyłu wymaga wielu ćwiczeń podczas szkolenia praktycznego.
Informacje ogólne
Manewr zmiany pasa ruchu jest jednym z najtrudniejszych, realizowanych podczas egzaminu. Jest to szczególnie mocno widoczne kiedy osoba egzaminowana zmuszona jest do zmiany pasa ruchu w warunkach zwiększonego natężenia ruchu. Nie istnieje jedna, złota reguła która pozwalałaby zawsze na bezpieczne i poprawne wykonanie tego manewru, jednak istnieje kilka sposobów które można wykorzystać tak aby manewr zmiany pasa ruchu zakończył się sukcesem.
Manewr zmiany pasa ruchu przepisy regulują następująco:
Art. 22. 4. Kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać, oraz pojazdowi wjeżdżającemu na ten pas z prawej strony. 5. Kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru.
Z powyższego wynika więc jednoznacznie, że zanim będzie można wjechać na pas ruchu, należy najpierw ustąpić pierwszeństwa pojazdom już poruszającym się po tym pasie ruchu (lub wjeżdżającym na ten pas z prawej). W tym celu bardzo istotna będzie obserwacja sytuacji w lusterkach, jednakże należy pamiętać że wciąż należy kontrolować sytuację przed pojazdem - kierujący musi się więc wykazać podzielnością uwagi.
Konieczność wykonania manewru zmiany pasa ruchu najczęściej wynika z przygotowywania się do wykonania innego zadania egzaminacyjnego - na przykład, przed wykonaniem zawracania na skrzyżowaniu wielopasowym, niezbędne jest wcześniejsze zmienienie pasa ruchu na lewy. W takiej sytuacji należy pamiętać o odpowiednio wczesnym rozpoczęciu wykonywania manewru gdyż na samym skrzyżowaniu będzie to zazwyczaj już niemożliwe!
Sytuacja wydaje się prosta gdy po ustąpieniu pierwszeństwa kilku pojazdom pas staje się wolny i wówczas można bez przeszkód nań wjechać, często jednak duże natężenie ruchu powoduje że kierujący musi szukać luki pomiędzy pojazdami aby zmienić pas ruchu. Oczywiście jest to w pełni dopuszczalne lecz kierujący nie może doprowadzić do sytuacji nieustąpienia pierwszeństwa która w tej sytuacji zdarzy się jeśli wjazd na pas ruchu spowoduje u innego kierującego konieczność zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości. Aby więc zminimalizować ryzyko "zajechania" drogi przy zmianie pasa ruchu należy pamiętać że właściwa zmiana pasa ruchu to taka gdzie obserwacja otoczenia drogowego łączy się z właściwą dynamiką wykonywania manewru - innymi słowy - nie ma możliwości bezpiecznej zmiany pasa ruchu bez istotnego zwiększenia prędkości (przyśpieszenia).
Jest to niezbędne bo jeśli porównamy tor jazdy pojazdu który zmienia pas ruchu z tym który porusza się po swoim pasie jasnym stanie się to, iż zmieniający ma do pokonania dłuższy odcinek drogi niż kierujący poruszający się po swoim pasie ruchu. W związku z tym, aby nie zmusić poruszającego się swoim pasem kierującego do hamowania, kierujący zmieniający pas ruchu musi zdecydowanie przyśpieszyć.
Ważne podczas obserwacji w lusterkach jest również uświadomienie sobie iż pojazd nie "kończy się" w miejscu gdzie znajduje się siedzenie kierującego, lecz kilka metrów dalej. W związku z czym, nim zdecydujemy się na wjazd przed pojazd który widzimy w lusterku, należy od niego trochę "odjechać", zbudować sobie swoistą odległość. Aby to uczynić należy jeszcze na własnym pasie ruchu zdecydowanie przyśpieszyć i obserwować sytuację w lusterku, jeśli pojazd za nami zaczyna "zostawać z tyłu" (samochód w lusterku staje się "mniejszy"), wciąż utrzymując wyższą prędkość możemy próbować zmienić pas ruchu.
Mając na uwadze wszystko co zostało powiedziane powyżej nie należy jednak ulec iluzji że zwiększenie prędkości załatwi sprawę i zawsze umożliwi zmianę pasa ruchu. Pamiętać bowiem trzeba iż na drodze najważniejsze jest BEZPIECZEŃSTWO. Jeśli więc nie istnieje możliwość bezpiecznej zmiany pasa ruchu, należy tego manewru zaniechać i wykonać go dopiero w miejscu zapewniającym odpowiedni poziom bezpieczeństwa - odnosi się to również do egzaminu na Prawo Jazdy.
WAŻNE! Jak widać z powyższego opisu, manewr ten wymaga wiele wprawy i żaden poradnik nie zastąpi ćwiczeń w prawdziwym ruchu drogowym. Należy jednak pamiętać że połączenie właściwej obserwacji z odpowiednią dynamiką wykonania manewru daje szansę na sukces.
Taka dynamiczną zmianę pasa ruchu jest została opisana powyżej jest bezwątpienia niezwykle trudna dla osoby która dopiero uczy się sztuki kierowania pojazdem. Jeśli istnieje możliwość - tak jak ma to miejsce w tej animacji - znalezienia w pełni bezpiecznej luki gdzie zwyczajnie "nie ma" pojazdów, należy starać się ją wykorzystać. W tym celu kierujący pojazdem w pierwszej fazie nieco zwalnia, przepuszczając pojazdy by po znalezieniu luki rozpocząć manewr zmiany pasa ruchu. Należy jednak zwrócić uwagę iż sama zmiana pasa ruchu następuje z istotnym zwiększeniem prędkości, tak aby zminimalizować ryzyko ewentualnego wymuszenia pierwszeństwa.
Warto również zauważyć że zmiana pasa ruchu następuje nie tylko przy przygotowaniu się do określonych manewrów, ale może być również następstwem wykonanego już manewru. W takich sytuacjach najczęściej konieczne będzie powrócenie na prawy pas ruchu wynika to z zapisu:
Art. 16. 1. 1. Kierującego pojazdem obowiązuje ruch prawostronny. 4. Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać możliwie blisko prawej krawędzi jezdni.
Nie należy jednak przesadzać w egzekwowaniu tej zasady. Jeśli warunki ruchu (duże natężenie ruchu na pasie prawym) powodują że niemożliwe jest natychmiastowe jego zajęcie, należy spokojnie poruszać się pasem lewym i zmienić go na prawy dopiero gdy warunki drogowe na to pozwolą. Podczas egzaminu takie postępowanie nie będzie traktowane jako błąd!
WAŻNE! Obowiązek jazdy możliwie blisko prawej krawędzi jezdni oznacza że do prawej krawędzi należy powrócić możliwie (tak aby było to bezpieczne) szybko. Jeśli więc warunki ruchu (korek, etc) nie pozwalają na to przez dłuższy czas - nie stanowi to błędu!